الهیات دانشگاه پیام نور بوکان

سوم.خود را بازگو کن

الف.تشکر و سپاس با صدای بلند     

زمانی پیامبر خدا (ص) با چند تن از اصحاب نشسته بودند.در این حال مردی از کنار آنها گذشت .یکی از اصحاب کنار گفت : ((این که از کنار ما عبور کرد،مرد صالحی است و من او را دوست دارم .)) پیامبر خدا (ص) فرمود: ((آیا هرگز این مطلب را به او گفته ای ؟)) آن مرد پاسخ داد: ((خیر)) پیامبر خدا (ص) فرمود: (( برو به او بگو که دوستش داری )).

اما امروزه ما با صدای بلند از دیگران انتقاد می کنیم ولی اگر کسی مستحق تحسین باشد سکوت را بر می گزینیم حال آنکه پیامبر خدا (ص) به ما می آموزد که دیگران را با صدای بلند تحسین کنیم .دیگران باید این تحسین ما را به صدای رسا و واضح بشنوند .البته در اسلام ، سپاس و ستایش خداوند –که همه سپاس ها و ستایش ها به او می رسد- ضروری است .اما این ستایش باید برادران و خواهران دینی مان را نیز فرا بگیرد چنان که پیامبر خدا (ص) می فرماید:

من لم یشکر الناس لم یشکر الله

((کسی که مردم را سپاس نگوید، خداوند را سپاس نگفته است.))(سنن ابوداودو ترمذی و مسند احمد ابن حنبل)

قرآن به طریق دیگری به بیان این امر می پردازد:

وَإِذْ تَأَذَّنَ رَبُّکُمْ لَئِنْ شَکَرْتُمْ لأزِیدَنَّکُمْ وَلَئِنْ کَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِی لَشَدِیدٌ (7/ابراهیم)

((و به [یاد آور] هنگامی که پروردگارتان به شما آگاهی داد: ((اگر سپاس گذارید بر [نعمت های ] شما می افزایم و اگر نا سپاسی کنید، کیفر و شکنجه من سخت است ))

کلید افزایش الطاف و مرحمتهای خداوندی قدردانی نعمتهای او و تشکر از اوست .

اکنون بیاید تمرین کنیم که به انسانها نیز برای کارهای خویشان سپاس بگوییم. تشکر و تحسین آبی است که برپای درخت خوبی و خیر می ریزیم تا بیشتر میوه دهد .

والدین به خاطر بسپارند که تشکر و تشویق ، خون سالمی که به رگهای فرزندانشان وارد می شود . آنها را از خون سالم است محروم نکنید که ممکنن است دچار کمخونی شوند .

اگر تشکر با صدای بلند را هنگامی کنیم و انتقاد را با صدای آهسته تری انجام دهیم ، جامعه ما را امواج عشق و دلگرمی فرو خواهد پوشاند .

ب. ناخشنودی خود را زیبا اظهار کن

در دفتر کارم به مدت دو سال یکی از برادران همکار را با نام خانوادگیش مخاطب قرار می دادم .او از ایم کار من احساس عدم صمیمیت می کرد و خوشش نمی آمد و به دیگران هم این را گفته بود ولی من از چنین چیزی مطلع نبودم تا این که یکی دیگر از برادران مرا آگاه کرد . من نیز بلافصله نحوه صدا کردن او را تغییر دادم . در این مورد چندین اشتباه رخ داده است :

1.      او به من چیزی نگفت .

2.      او به دیگران گفت .

3.      آنها که می دانستند چیزی به من نگفتند .

چرا باید یک مسئله جزئی ما را پیوسته ناراحت کند در حالی که می توانیم آن را در ده ثانیه حل کنیم . اگر عقاید و احساساتمان را صادقانه و منتقدانه ابراز نکنیم ، نزد خدا مسئولیم .

ج.کسی چون دیگری نمی اندیشد

هرگاه یک فرد متعهد به اسلام را ملاقات می کنی،به هیچ وجه فرض را بر این نگذار که او همانند تو فکر می کند. شما ممکن است مشابه یکدیگر به عبادت بپردازید ولی مشابه شدن دوتفکر فرآیندی بسیار کند و وقتگیر است.

در زندگی هیچ دو چیزی مانند یکدیگر نیستند. خداوند همه ما را متفاوت با یکدیگر خلق کرده است . حتی دو الکترون دارای یک وضعیت مشابه نیستند. برای آن که تفکر دو نفر مشابه یکدیگر شود باید آن دو درباره دیدگاهشان بسیار با یکدیگر بحث کنند تا به درک بهتر از یکدیگر برسند. ما برخی اوقات گول اتحاد تمامی یک ملت در مقابل یک دشمن مشترک را می خوریم.متحد کردن کردم برای مقابله با یک تجاوزگر کار آسانی است ولی متحد ساختن آنها برای اجرای یک برنامه اجرایی بسیار دشوار است و در این راه ، گروه ها، حزبها، و دستجات متفرق بسیاری به وجود خواهند آمد. این امر در درون یک جنبش واحد نیز مصداق دارد. اگر شما بخواهید فعالیتی اصلاحگرایانه انجام دهید عده ای با شما علیه ظلم متحد خواهند شد. ولی به محض آن که در انجام اگر موفق شوید و به پیروزی برسید در خواهید یافت که همین گروه اصلاحگر شما به چند گروه دیگر تجزیه شده است و این تعدد گروهها حتی می تواند بیش از شمار گروه هایی باشد که شما جای آنها را گرفته اید . پس، از این بمب پنهان آگاه باشید! اطمینان حاصل کنید که درباره یک برنامه عملی قبل از شروع کار با همه توافق کرده اید. این امر در امور سیاسی کشور نیز همانند خانواده و سازمان کاربرد دارد. اگر شما از این اصل پیروی نکنید، عملتان بی حاصل خواهد بود صرف نظر از این که چه قدر برای انجام آن انگیزه داشته باشید.

د.میانه روی در دوستی و دشمنی   

 افراد در دوستی و دشمنی با یک چیز یا یک موضوع زیاده روی می کنند . مثلا اگر کسی را دوست داشته باشند دیگر انتقاد و منطق را در روابط خود با او به فراموشی می سپارند . به همین نحو اگر از کسی بدشان بیاید فکر می کنند او به هیچ دردی نمی خرد . پیغمبر اکرم ( ص ) درس میانه روی را در دو حالت به ما آموخته است:

((در دوستی با دوستت میانه روی کن،شاید روزی دشمنت شود و در دشمنی با دشمنت میانه روی کن، شاید روزی دوستت شود.))

چه اصل دور اندیشانه ای ،و چه نیازی که هموراه به آن داریم.

ه.شورا حتی با کودکان

وقتی سخن از شورا به میان می آید، می پنداریم که از ان تنها باید در جنبه های سیاسی و سازمانی بهره بگیریم. این در حالی است که به شورا داشتن با خانواده و فرزندان خود نیز بسیار نیازمندیم. با این حال، چند شوهر وجود دارد که با همسر خود مشورت کند؟ چند زن هست که با همسر خود مشورت می کند؟ دیگر لازم به پرسیدن این نیست که آیا هرگز بچه ها مورد مشورت قرار می گیرند.

شاید بتوان گفت که شورا بهترین هدیه ای است که به افکار محدود ما اهدا شده است. از طریق شورا است که فکر بکری از بین تفکرات بیرون می زند. ممکن است خود را به خاطر مشورت نکردن با دیگران سرزنش کنی ولی از هیچ تصمیمی که بر اساس شورا گرفته باشی پشیمان نخواهی شد. سعی کن با همسر، فرزندان و افراد تحت سرپرستی خود نیز مشورت کنی. به زودی از نتایج بزرگ این کار شگفت زده خواهی شد. امتیازات مشورت با خانواده بیشمار است. در این میان نقش بچه ها را کوچک نگیرید . آنها ابعاد جدیدی به اطلاعات و تصمیم گیریهای شما خواهند افزود. یک بار استادی بزرگ به من گفت: (( من حتی یک مورد هم به خاطر ندارم که با یک بچه مشورت کرده باشیم و از آن بهره نبرده باشم)).

و.بیندیش

فکر نکردن غیر ممکن است. بنابراین همواره فکر می کنیم . از سوی دیگر در این زندگی بیشمار چیزها وجود دارند که می توانیم درباره آنها بیاندیشیم . قرآن کریم نیز ما را به تفکر فرا خوانده و اندیشیدن را به ما دستور داده است.

پس می خواهیم که تو درباره چه بیندیشی؟ حداقل این که کلمات و عباراتی را که همه روزه بارها و بارها بر زبان می آوریم در نظر بگیر . هر باری که آنها را بر زبان می آوری به معانی وسیع،عمیق و عظیم انها فکر کن. با این کار فرد بهتری خواهی شد. توصیه می کنیم که وقتی موارد آتی را بر زبان می آوری عمیقتر درباره آنها بیندیشی :

سَلامٌ عَلَیکُم( سلامت، ایمنی، صلح، امنیت،آسایش و دوستی برای شما باد.)

اللهُ اَکبَر(خداوند برتر،بزرگتر و والاتر است از آن که به توصیف در آید.)

سُبحانَ ربّیَ العَظیم( پروردگار بزرگ من از هر کاستی و عیب ، پاک و مبرا و منزه است )

اَستَغفِرُ الله(از خداوند، بخشش و آمرزش می خواهم.)

الحمدُ لله (سپاس و ستایش از ان خداوند است.)

اِهدِنَا الصراط المستقیم (ما را به راه راست و در راه راست راهنمایی و راهبری فرما.)